Klasa 8 S

Lekcja: Nieantagonistyczne zależności między gatunkami

Zapraszam na lekcję on-line o godz. 12.00
Porozmawiamy o mojej propozycji ocen i możliwościach poprawy na wyższą.

Nauczę się: wyjaśniać, na czym polegają: symbioza, mutualizm, komensalizm i protokooperacja, i podawać ich przykłady; wyjaśniać, że symbioza jest wynikiem adaptacji do środowiska.

W świecie przyrody walka nie zawsze popłaca. Czasem warto nawiązać współpracę z innym gatunkiem w taki sposób, by zapewniło to obopólne korzyści.

Oto zaskakujący przykład:

Drapieżnik i jego czyściciel
Źródło epodręczniki.pl

Notatka:

1. Mutualizm symbioza obligatoryjna (konieczna), w której obie populacje odnoszą korzyści.
Przykłady:
- porosty= glon+ grzyb (grzyb otrzymuje od glonów pokarm, a w zamian przekazuje wodę i sole mineralne),
- współżycie bakterii azotowych i roślin motylkowych (bakterie wiążą azot atmosferyczny i dostarczają go korzeniom roślin motylkowych, w zamian pobierają produkowane przez rośliny związki organiczne),
- współżycie przeżuwaczy i ich bakterii jelitowych (bakterie żyjące w jelicie przeżuwaczy trawią zawartą w pokarmie celulozę),
- mikoryza grzybów z korzeniami roślin naczyniowych (grzyby ułatwiają korzeniom drzew wchłanianie wody i soli mineralnych, same zaś pobierają wyprodukowane przez nie związki organiczne),
- relacja pomiędzy kwiatami a ich zapylaczami ( owady zdobywając nektar kwiatów zapylają je ).

2. Protokooperacja symbioza fakultatywna (przygodna), w której obie populacje odnoszą korzyści, ale nie jest niezbędna do ich istnienia- populacje mogą żyć oddzielnie, a ich związek ma zazwyczaj okresowy charakter.
Przykłady:
- współżycie kraba pustelnika i ukwiału (ukwiał jest transportowany przez pustelnika, korzysta też z pozostawionych przez niego resztek pokarmu, w zamian zapewnia swojemu kompanowi bezpieczeństwo),
- relacja mrówek i mszyc (mrówki bronią mszyce przez ich naturalnymi wrogami np. biedronkami, same natomiast zjadają produkowaną przez mszyce wydzielinę, która służy im jako pokarm),
- ptaki czyściciele i duże ssaki, jak bawoły, antylopy, nosorożce ( bąkojady wydziobują pasożyty, co przynosi ulgę ssakom, w zamian uzyskując wartościowy pokarm ).

3. Komensalizm relacja, gdy jedna z populacji odnosi korzyści, nie przynosząc przy tym strat drugiej populacji, która pozostaje obojętna.
Przykłady:
- padlinożercy żywiący się resztkami pozostawionymi przez drapieżniki,
- ryba podnawka żywiąca się resztkami, które wypadną z paszczy rekina

E- materiały:

https://epodreczniki.pl/a/wspolpraca-miedzy-gatunkami/DoyBZxjoO